Już od 7 listopada DESA Unicum przeniesie publiczność do Rzymu 1990 roku. To tam Tadeusz Kantor – jeden z najbardziej niepokornych i oryginalnych twórców XX wieku – po raz ostatni za życia zaprezentował swoje prace za granicą. Teraz, po 35 latach, ponad 30 dzieł z prywatnej kolekcji Stefanii Marii Vaselli Pigi można zobaczyć w Warszawie. Ekspozycja potrwa do 20 listopada. Wystawa odbywa się w ramach platformy Sztuka Kobiet, której celem jest konsekwentne oddawanie głosu artystkom, kuratorkom i kolekcjonerkom.

Historia jak z filmu: Włoszka, żelazna kurtyna i przypadek, który zmienił wszystko

Stefania Piga – dziennikarka, kolekcjonerka, jedna z najważniejszych ambasadorek polskiej sztuki we Włoszech – odkryła Kantora przez zupełny przypadek. Podczas wizyty w Polsce, jeszcze w czasach żelaznej kurtyny, podążyła za grupą Francuzów zmierzających na wystawę sztuki współczesnej. To był impuls, który odmienił jej życie. Zachwycona bezkompromisowością polskiego malarstwa, trafiła wkrótce do mieszkania Kantora przy ul. Siennej. Po krótkiej rozmowie usłyszała od artysty: „Musimy otworzyć galerię” – i nie zawahała się ani chwili. 

Rzymski sukces, który przebił wszelkie oczekiwania

Wystawa w jej rzymskiej galerii – uznawana wówczas za ryzykowny eksperyment – okazała się wydarzeniem sezonu. Na otwarciu pojawiło się 400 osób: politycy, dziennikarze i cała artystyczna elita Rzymu. A sam Kantor? Przyjechał dosłownie w ostatniej chwili, prosto z Grenlandii, z atakiem astmy. Do końca nie było pewne, czy w ogóle pojawi się na otwarciu. Na prośbę Stefanii Pigi, która zapowiedziała, że nie otworzy galerii bez niego, z pomocą ruszyli jej mąż - dzieląc się z artystą lekami - oraz Anda Rottenberg, która ostatecznie przekonała Kantora, by wrócił z nią na wystawę. Wkrótce planowano kolejną odsłonę wystawy, lecz artysta odszedł tuż przed jej otwarciem. 

Wystawa, która podbiła Rzym – teraz w Warszawie

W ramach projektu „Sztuka kobiet” - długofalowej inicjatywy DESA Unicum, której celem jest konsekwentne oddawanie głosu artystkom, kuratorkom i kolekcjonerkom - dom aukcyjny zaprosił Stefanię Pigę, żeby opowiedziała o swojej polsko-włoskiej przyjaźni i niezwykłej relacji z Tadeuszem Kantorem. To niemal kompletna rekonstrukcja rzymskiego pokazu z 1990 roku. Wśród najcenniejszych dzieł zobaczymy m.in.:

• „Powtórnie zaszedł mi drogę napoleoński żołdak z obrazu Goi” – jedno z kluczowych płócien w dorobku Kantora,
• trójwymiarową pracę „L’emballage déchiré” z torebką,
• rysunek do spektaklu „Wariat i zakonnica”.

Publiczność zobaczy także rysunek-manifest stworzony przez Kantora specjalnie na otwarcie włoskiej galerii. Spiralę nazwisk artystów minionych epok opisał jako symbol „niepodzielnej Europy kultury” – słowa, które dziś zyskują nowe znaczenie. 

Tegoroczny pokaz zbiega się z 50-leciem premiery „Umarłej klasy”, spektaklu, który odmienił historię światowego teatru i był wystawiany w 20 krajach na pięciu kontynentach. 

Kantor – twórca, którego prace wywołują poruszenie do dziś

Choć minęły trzy dekady od jego śmierci, dzieła Kantora wciąż są sensacją na rynku. Rzadko pojawiają się na sprzedaż, a gdy już trafiają na aukcję, osiągają rekordowe wyniki. Przykład? Spektakularna aukcja jego prac z prywatnej kolekcji Grażyny Kulczyk, zorganizowana w DESA Unicum, która osiągnęła imponujący obrót 16,3 mln zł. To właśnie w jej ramach sprzedano słynne płótno „Pewnej nocy weszła do mojego pokoju Infantka Velázqueza” za 5 040 000 zł - czyniąc je jednym z najdrożej sprzedanych dzieł w historii polskiego rynku sztuki.

Wystawa „Stefania Maria Vaselli Piga Collection”

7-20 listopada

DESA Unicum, ul. Piękna 1A, Warszawa

Wstęp wolny 

Źródło: PR DESA Unicum